GIÁO TRÌNH - SÁCH THAM KHẢO

Giáo trình trả công lao động trong doanh nghiệp

11/10/2025

Với xu hướng toàn cầu hóa, hội nhập kinh tế và cách mạng công nghiệp 4.0, kinh tế Việt Nam đang trên đà phát triển mở rộng giao lưu trên trường quốc tế. Đối với các doanh nghiệp đây vừa là cơ hội vừa là thách thức. Các doanh nghiệp cần có những thay đổi tích cực từ bên trong của mình để tồn tại và phát triển bền vững. Trong đó việc trả công lao động đối với các doanh nghiệp trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Các doanh nghiệp cần có những chính sách trả công thích hợp để duy trì lực lượng lao động ổn định, đồng thời giữ chân những người lao động có trình độ cao. Trả công ổn định, hợp lý luôn là một yếu tố giúp người lao động trong doanh nghiệp yên tâm công tác, có cơ sở khoa học để trả công lao động đảm bảo nguyên tắc “làm theo năng lực và hưởng theo lao động” góp phần thực hiện các mục tiêu kinh tế - xã hội của Đảng, Nhà nước đặt ra trong từng giai đoạn. Theo Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 21 tháng 5 năm 2018 của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, Việt Nam đã trải qua 4 lần cải cách chính sách tiền lương vào các năm 1960, năm 1985, năm 1993 và năm 2003. Kết luận Hội nghị Trung ương 8 khoá IX về Đề án cải cách chính sách tiền lương, bảo hiểm xã hội và trợ cấp ưu đãi người có công giai đoạn 2003 - 2007 đã từng bước được bổ sung, hoàn thiện theo chủ trương, quan điểm chỉ đạo của Đại hội Đảng các khoá X, XI, XII, Kết luận Hội nghị Trung ương 6 khoá X, đặc biệt là các Kết luận số 23-KL/TW, ngày 29/5/2012 của Hội nghị Trung ương 5 và Kết luận số 63-KL/TW, ngày 27/5/2013 của Hội nghị Trung ương 7 khoá XI. Nhờ đó, trả công trong khu vực doanh nghiệp và chính sách tiền công của doanh nghiệp từng bước được hoàn thiện theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Đây là Nghị quyết chuyên đề đầu tiên của Trung ương Đảng về cải cách tiền lương từ trước tới nay, trong khu vực doanh nghiệp thực hiện trả lương ngang bằng nhau đối với khối doanh nghiệp nhà nước và ngoài nhà nước (loại trừ lương người đại diện chủ sở hữu, người làm công tác quản lý doanh nghiệp). Trả công lao động thay đổi theo điều kiện phát triển kinh tế - xã hội và nhận thức của người lao động trong doanh nghiệp. Với việc áp dụng quản trị nhân lực vào trong doanh nghiệp, tiền công không chỉ đơn thuần là giá cả sức lao động, mà còn là mối quan hệ giữa người sử dụng lao động và người lao động. Trả công cho người lao động là một phạm trù phức tạp đòi hỏi sự tính toán hợp lý, chính xác của doanh nghiệp. Việc theo dõi đầy đủ quản lý trả công và điều chỉnh khi cần thiết giúp doanh nghiệp bảo đảm sự phát triển và ổn định sản xuất, duy trì đội ngũ lao động có chất lượng, nhiệt tình cống hiến vì mục tiêu phát triển bền vững.

Giáo trình Trả công lao động trong doanh nghiệp nhằm trang bị cho người học những kiến thức và kỹ năng nghiệp vụ cơ bản về trả công và tổ chức quản lý trả công trong doanh nghiệp. Người học sau khi nghiên cứu học phần này thực hiện được nghiệp vụ trả lương, trả phụ cấp lương, trả thưởng và trả phúc lợi trong các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế.

Giáo trình do TS. Chu Thị Thủy giảng viên Bộ môn Quản lý Kinh tế làm chủ biên và được xuất bản lần đầu năm 2019.